زیست در فضای رسانه‌ای نیازمند آموختن سواد آن است
تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۳۳۸۰۵
یک مدرس سواد رسانه‌ای گفت: ما در عصر جدیدی زندگی می‌کنیم که میزان استفاده از تکنولوژی در آن نسبت به گذشته بیشتر و گسترده‌تر شده و بدیهی است که چنین فضایی مستلزم دانش استفاده و توانایی تطبیق با آن و مهارت‌های زندگی در آن است.
احمد فروزبخش در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص موضوع سواد رسانه‌ای و اهمیت ارتقا این بحث در میان جامعه اظهار کرد: ما در عصر جدیدی زندگی می‌کنیم که نسبت به گذشته میزان استفاده از تکنولوژی به‌خصوص تکنولوژی‌های ارتباطی و ارتباط جمعی در آن بیشتر و گسترده‌تر شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی با بیان اینکه یکی از این تکنولوژی‌ها اینترنت و فضای مجازی است، افزود: بدیهی است که چنین فضایی مستلزم دانش استفاده و توانایی تطبیق با آن و مهارت‌های زندگی در آن است و در این راستا همانطور که اگر پنجاه سال پیش وارد یک شهر می‌شدیم و سواد خواندن و نوشتن نداشتیم، نمی‌توانستیم از مواهب آن بهره ببریم و در معرض آسیب قرار می‌گرفتیم، امروز هم اگر سواد استفاده از تکنولوژی، سواد رسانه یا سواد فضای مجازی را نداشته باشیم علاوه بر مواجه با تهدیدات فراوان و جدی از کسب مزایای این فضا نیز بی بهره خواهیم بود و به نوعی بی سواد لقب می‌گیریم.
مدرس سواد رسانه‌ای با یادآوری اینکه چند سالی است که این موضوع در کشور و در برنامه درسی مورد توجه قرار گرفته اما تا نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد، خاطرنشان کرد: بخشی از این فاصله به‌دلیل عدم درک مدیران و خانواده‌ها از اثرات شگرف رسانه بر فکر و روح نوجوانان و جوانان و حتی بزرگسالان نشأت می‌گیرد تا جایی که وقتی هویت نوجوان چنان در رسانه شکل بگیرد، با ارزش جامعه در تضاد قرار می‌گیرد و بعد از این ماجرا است که والدین و مسئولان به فکر می‌افتند که باید عملی انجام دهند.
استفاده از لفظ زندگی فضای مجازی اشتباه استوی با تاکید بر اینکه رسانه یک ابزار است که هم آسیب‌های جدی و هم مزایای کم نظیری برای نوع بشر به همراه آورده است، گفت: رسانه ابزاری است که در حال حاضر به یک زندگی تبدیل شده و در این راستا استفاده از لفظ زندگی فضای مجازی اشتباه است زیرا این مورد واقعی، حقیقی و نیازمند آموزش و سواد است.
فروزبخش در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به اینکه کودکان به دو دلیل نیازمند آموزش سواد رسانه‌ای هستند، اظهار کرد: توانایی کودکان در یادگیری تکنولوژی بیشتر از بزرگ‌ترها به نظر می‌رسد و قاعدتاً راحت‌تر در معرض این فضا قرار می‌گیرند، از طرفی به‌دلیل اینکه تجربیات زندگی در فضای واقعی و مواجه با آسیب‌های آن را ندارند، آسیب‌های فضای مجازی برای آنها خطرناک‌تر خواهد بود از این رو آموزش سواد رسانه برای کودکان و نوجوانان و حتی جوانان مهم‌تر است.
وی ادامه داد: البته نباید فراموش کرد که بزرگ‌ترها نیز به این آموزش نیازمندند، زیرا آنها توانایی تطبیق سخت‌تری با تکنولوژی‌های جدید را دارند و از طرفی اگر والدین سواد رسانه خوبی داشته باشند مشوق و کمک کار بسیار بزرگی به فرزندان در یادگیری آن خواهند بود.
مدرس سواد رسانه‌ای افزود: از این رو اولین قدم، ایجاد حساسیت نسبت به موضوع در فرزندان و سپس کمک به آنها در امر آموزش است، برای مثال ثبت نام در کلاس‌های سواد رسانه یا مطالعه مطالب با این موضوع یا حضور در همایش‌ها و برنامه‌هایی با این مضمون از جمله اقداماتی است که والدین امکان انجام دادن آن را دارند البته اگر والدین در این راه فرزندان را همراهی کنند، اقدام بسیار مؤثر و ارزشمندی است که سود دوطرفه خواهد داشت.
وی پیرامون پیامد و آسیب‌های بی‌توجهی به موضوع رسانه و سواد رسانه در جامعه گفت: ساده‌ترین پیامد این موضوع بحث بی‌سوادی و عدم توانایی در استفاده از ظرفیت‌های بسیار زیاد این فضا است.
رسانه فقط ابزار اطلاع‌رسانی نیستفروزبخش افزود: در ادامه آسیب‌های این فضا دامن‌گیر خانواده‌هایی می‌شود که سواد زندگی در این فضای جدید را ندارند و در این راستا مشکلاتی از قبیل مشکلات امنیتی که برای دانش آموزان دردسر ساز است تا اعتیاد و استفاده بیش از اندازه از این فضا تا مشکلاتی مانند مسائل جنسی و قلدری و زورگیری سایبری که خودشان مقولات مفصلی هستند که از اتفاق جامعه دانش آموزی ما هم به آنها دچار است رقم می‌خورد و شاید والدین از آنها اطلاعی ندارند، به‌خصوص اینکه در دوران کرونا، استفاده مجاز خانوادگی از تلفن همراه برای دانش آموزان در اوج خودش بود.
وی خاطرنشان کرد: باید والدین، آموزش و پرورش و نهادهای حاکمیتی برای آموزش ترغیب فرزندان به آموزش سواد رسانه برنامه داشته باشند.
استاد سواد رسانه‌ای با تاکید بر اینکه رسانه فقط ابزار اطلاع‌رسانی نیست، گفت: رسانه ابزاری است که شخصیت، هویت و فضای زندگی نوجوان را شکل می‌دهد اما اگر افراد قواعد و سواد این فضا را ندانند، نمی‌توانند امید چندانی به آینده آنها در این فضای براق و فریبنده داشت و در این راستا راه‌حل مشکل در دست فرزندان و والدین است.
وی گفت: مسئولان باید بپذیرند که رسانه در همه وجوه زندگی حقیقی تأثیری اساسی دارد و شاید باید به اندازه‌ای که توجه، بودجه و انرژی برای دنیای واقعی و مشکلات آن می‌گذارند، برای دنیای مجازی و زندگی مجازی مردم هم بگذارند.
کد خبر 678262منبع: ایمنا
کلیدواژه: سواد رسانه ای ارتقای سواد رسانه ای آموزش سواد رسانه ای اهمیت سواد رسانه ای ارتقای سواد رسانه ای بحران سواد رسانه ای سواد رسانه ای کودکان بهره مندی از سواد رسانه سواد رسانه اي و نوجوانان فقر سواد رسانه ای شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق سواد رسانه ای فضای مجازی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۳۳۸۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نگاهی به آسیب‌های نوپدید فضای مجازی
بسیاری از افرادی که به اینترنت اعتیاد دارند هرگز آن را نمی‌پذیرند، زیرا برای آنها اینترنت جزئی از زندگی محسوب می‌شود ولی با وجود این روانشناسان بر این باورند که فرد معتاد به اینترنت دارای نشانه‌هایی است که می‌توان از این طریق به وابستگی فرد به اینترنت پی ببرد.
خبرگزاری ایمنا؛ فرزانه دهقانی، دکترای ارتباطات و رسانه در یادداشتی با موضوع آسیب‌های نوپدید فضای مجازی نوشت:
«گسترش جامعه اطلاعاتی و ارتباطی و نیز شکل شکل‌گیری جهان مجازی در کنار جهان واقعی فرایند زندگی را دستخوش تغییرات زیادی کرده است؛ افزایش تصاعدی ضریب نفوذ اینترنت در ایران و تأثیر استفاده بیش از حد بروی خانواده‌ها، چنانچه به‌صورت برنامه، برنامه‌ریزی و مدیریت نشده در این فضا قرار گیرند خانواده و جامعه را نیز دچار مشکل خواهند کرد، اما قسمت مهم این پژوهش مؤلفه اعتیاد مدرن و آسیب‌های نوپدید که به‌عنوان عنصر اساسی و اصلی است، در واقع استفاده بیش از حد و بیمار گونه از اینترنت که باعث دور شدن فرد از دوستان و خانواده خانواده‌اش شود و اختلالات رفتاری یا شخصیتی را در وی ایجاد کند، اعتیاد به اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی نامیده می‌شود، این اعتیاد که سرآمد همه اعتیادهای رفتاری است رشد روزافزونی پیدا کرده و عوارض ناگواری به همراه دارد. اعتیاد به اینترنت نیز با علائمی همراه است: همچون اضطراب، افسردگی، کج خلقی، بی قراری، تفکرهای وسواسی، کناره کناره‌گیری، اختلالات عاطفی و از هم گسیختگی روابط اجتماعی (علوی و جنتی فرد ،۱۳۹۰، ص .۲۲؛ سهراب زاده ،۱۳۸۹).
استفاده از اینترنت علاوه بر اینکه مزایای تأثیرگذار متعددی بر جوامع دارد ولی از سوی دیگر اثرات منفی از جمله اطلاع رسانی جهت‌دار و غیر منصفانه، نادیده گرفتن هویت ملی و دینی جوامع مختلف، تخریب باورهای اخلاقی، فرهنگی، آداب و سنن پیشرو و شبهه افکنی و تردید پردازی‌های کاذب، تزلزل بنیان خانواده، پوچی گرایی، القای ناهنجاری‌های انسانی، تضییع نیرو و استعدادهای انسانی، مشکلات جسمانی و… از جمله جنبه‌های منفی این شبکه‌های ارتباطی جدید است (علوی وجنتی فرد ،۱۳۹۰).
گسترش فضای مجازی و استفاده بیش از حد در حوزه فردی شامل تغییرات سبک زندگی به منظور گذراندن زمان بیشتر در شبکه و کاهش کلی فعالیت‌های بدنی و بی‌توجهی به سلامت فردی در نتیجه فعالیت اینترنتی، اجتناب از فعالیت‌های مهم زندگی، کمبود خواب و یا تغییر الگوهای خواب برای گذراندن زمان بیشتری در شبکه، کاهش معاشرت و در نتیجه ازدست دادن دوستان، غفلت از خانواده و دوستان، بی‌توجهی به مسئولیت‌های شغلی و شخصی، خشونت بیش از حد، پرخاشگری، تغییر عادت‌های رفتاری، بی توجهی به نظافت شخصی و… در حوزه رابطه فرزندان و والدین نیز تغییراتی به وجود آورده است که از جمله آن به کاهش نقش خانواده به عنوان مرجع، کاهش ارتباط والدین با فرزند، شکاف نسلی به دلیل رشد تکنولوژی، از بین رفتن حریم بین فرزندان و والدین و ایستادن در برابر یکی از والدین یا هر دو را می‌توان نام برد. در بحث ازدواج‌ها نیز مسائلی چون ناپایداری ازدواج‌ها، تغییر الگوی همسرگزینی، نداشتن مهارت‌هایی برای ازدواج ناتوانی والدین برای آموزش به فرزندان، افزایش روابط دختر و پسر در زمان نامزدی بدون عقد، تمایل به دریافت مهریه‌های سنگین، بالا رفتن سن ازدواج و افزایش تنوع‌طلبی جنسی مردان و … را می‌توان اشاره کرد (جعفری و دیگران ،۱۳۹۱؛ منایز ،۲۰۱۵)
بسیاری از افرادی که به اینترنت اعتیاد دارند هرگز آن را نمی‌پذیرند، زیرا برای آنها اینترنت جزئی از زندگی محسوب می‌شود ولی با وجود این روانشناسان از جمله سامسون و کین بر این باورند که فرد معتاد به اینترنت دارای نشانه‌هایی است که می‌توان از این طریق به وابستگی فرد به اینترنت پی ببرد، هرچند که این نشانه‌ها به تنهایی نمی‌توانند معیار مستقل و کاملی برای اعتیاد مجازی به شمار آیند، انجمن روانپزشکان آمریکا (APA ) معیارهایی را مشخص کرده است که فرد باید حداقل ۳ مورد از این معیارها را حداقل به مدت ۱۲ ماه داشته باشد:
۱- زمان پرداختن به امور شخصی خود را صرف شبکه‌های اجتماعی می‌کند؛ از جمله ساعات ضروری برای خواب را در این فضاها سپری می‌کند.
۲- تغییر عادت رفتاری؛ استفاده از اینترنت باعث می‌شود که شخص از سایر فعالیت‌هایی که قبلاً برای او لذت بخش بوده، دست بکشد.
۳- زمانی که باید تکالیف درسی یا کاری انجام دهد، در اینترنت سپری می‌کند. (رابرتس ،۱۳۹۲)
۴- چنانچه ارتباط با شبکه‌های اجتماعی به دلیلی قطع شود، احساس افسردگی، بی قراری و بدخلقی می‌کند.
۵-خسته‌تر و کج خلق تر از زمانی است که اینترنت جزئی از زندگی وی نبود . دامنه تنش‌های عصبی او بالاتر است و از سردردهای عصبی رنج می‌برد .
۶- بیش از حد خشونت نشان می‌دهد و پرخاشگری و قانون شکنی می‌کند.
۷-در زمان دل مشغولی‌های فکری و ذهنی، ساعات متمادی را صرف چک کردن شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند .
۸- هنگامی که فرد دسترسی به شبکه‌های اجتماعی ندارد دائم به استفاده مجدد از آن فکر می‌کند و ذهن خود را مشغول نوع فعالیت‌های موردنظر می‌کند.
۹- روزی چند بار و به‌طور مرتب شبکه‌های اجتماعی و گروه‌ها و کانال‌های خود رابررسی می‌کند.
۱۰-در حین اتصال به شبکه‌های اجتماعی ، زمان خود را از دست می‌دهد و متوجه گذشت زمان نیست.
۱۱- زمان بسیار کوتاهی برای وعده‌های غذایی صرف می‌کند و به علت از بین رفتن وعده‌های غذایی کمبود وزن پیدا می‌کند. (امیدوار و صارمی ،۱۳۸۱)
۱۲- هنگام استفاده از شبکه‌های اجتماعی احساسی آمیخته به خوشنودی و گناه می‌کند
۱۳- ترجیح می‌دهد به اینترنت وصل شود تا اینکه با دوستان یا خانواده باشد. و به عبارتی دیگر به دوستان خانواده و کلیه مسئولیت‌های خود پشت پا می‌زند.
۱۴- روابط جدیدی با افرادی که هنگام ورود به شبکه‌های اجتماعی با آنها آشنا شده، تشکیل می‌دهد و بیشتر مایل است با آنها ارتباط برقرارکند .
۱۵- کمتر از خانه بیرون می‌رود و فعالیت‌های اجتماعی او کاهش چشمگیری پیدا می‌کند.
۱۶- راجع به اینکه چه مدت برخط بوده است یا در مورد میزان ساعات صرف شده در فضای شبکه‌های اجتماعی به خانواده، والدین، همسر و یا رئیس خود دروغ می‌گوید .
۱۷- دیگران از او به علت صرف زمان طولانی در اینترنت ناراحت هستند و مرتب از او گله می‌کنند.
۱۸- در موقعی تنهایی و خلوت و زمانی که کسی در خانه نیست، به سراغ فضا می‌رود.
۱۹- از محدودیت‌های زمانی که برای وی به منظور استفاده از اینترنت تعیین شده است، سرپیچی می‌کند.
۲۰- تمام تلاش‌ها برای محدود ساختن ساعات استفاده از اینترنت بی نتیجه مانده است. (جعفری و دیگران ،۱۳۹۱)
مخاطب ایرانی با رسانه‌های مدرن از قبیل اینترنت و تلفن همراه که مجهز به امکانات پیامک و بلوتوث است نیز مواجه است، سبد فرهنگی خانواده ایرانی دچار تغییرات فراوانی شده است که همگی به نوعی مروج سبک زندگی مدرن است که خاستگاه این نوع سبک زندگی تمدن غربی است و ترویج این شیوه از زندگی، لاجرم تمام مؤلفه‌های معرفتی تمدن غرب را شایع می‌سازد و موجب می‌شود بی‌سامانی در مسائل فرهنگی و اجتماعی در کشور افزایش یابد؛ در این خصوص مدیران و برنامه ریزان و سیاست گذاران اجرایی و کاربردی، لازم است که در راستای کاهش مشکلات ناشی از استفاده شبکه‌های اجتماعی با برگزاری دوره‌ها، جلسات کارگاهی، بازدیدهای علمی و آموزشی و تصویب سیاست‌ها، نظام‌های کنترل کیفی و فنی برنامه‌ریزی‌هایی انجام دهند.»
کد خبر 748386
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است